Bệnh giời leo – zona thần kinh là gì? Triệu chứng và cách điều trị

Tác giả : Như Bích

Tham vấn y khoa : BS Hà Văn Hương

Zona hay còn gọi là bệnh giời leo là bệnh lý tổn thương thần kinh. Do một loại virus gây ra và tấn công ở các dây thần kinh của cơ thể. Ngay sau đây, hãy cùng 2bacsi tìm hiểu rõ hơn bệnh giời leo là gì? Nguyên nhân và triệu chứng nhận biết.

Tìm hiểu bệnh giời leo

Bệnh giời leo là gì?

Giời keo (hay còn được gọi bệnh zona) là một bệnh viêm dây thần kinh do virus nhóm Herpes gây ra. Bệnh giời leo là dị ứng da do tiếp xúc với côn trùng, bị theo mùa, còn zona là do vius gây ra. Không bị theo mùa mà phụ thuộc vào thể trang người bệnh

Khi bị mắc bệnh giời leo tai, người bệnh sẽ thấy xuất hiện những mảng phát ban bóng nước, liệt cơ mặt và giảm thính giác. Khi bị bệnh, virus gây bệnh  tấn công vào thần kinh tai, lưỡi và mặt.

Các chuyên gia y tế cho biết, bạn cần điều trị kịp thời để giảm nguy cơ xảy ra các biến chứng như yếu cơ mặt vĩnh viễn và điếc.

Những ai thường mắc bệnh giời leo?

Theo các bác sĩ chuyên gia da liễu, bệnh giời leo hiếm gặp ở trẻ em. Nhưng thường gặp nhiều ở người cao tuổi, với tỉ lệ mắc giữa nam – nữ ngang nhau.

Bạn có thể hạn chế khả năng mắc bệnh bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết thêm thông tin.

Triệu chứng và dấu hiệu bệnh giời leo

Những triệu chứng bệnh giời leo tai là gì?

Các triệu chứng bệnh giời leo khá giống với các bệnh nhiễm virus khác. Biểu hiện ban đầu, người bệnh có thể bị sốt từ 38-39˚C. Toàn thân đau nhức, cơ thể mệt mỏi, nước tiểu vàng,…. Cùng lúc đó, xuất hiện nhiều dấu hiệu ở  khu vực dây thân kinh gần tai. Cụ thể như:

• Đau rát tai dữ dội là dấu hiệu khởi đầu, tai rát như bị bỏng, khó chịu dọc theo ống tai ngoài, vùng da trước và sau tai.
• Sau đó, xuất hiện nhiều bóng nước nhỏ xung quanh tai.
• Dần dần cảm nhận thấy đau nhức lan sâu trong tai. Dẫn đến ù tai, hoa mắt.
• Triệu chứng đau tai diễn biến thành từng cơn, kéo dài trong vài ngày.
• Đôi khi cảm giác đau này lan xuống miệng, họng kèm theo rối loạn cảm giác ở họng, lưỡi. Khiến người bệnh ăn uống như dùng phải đồ nóng.
• Tình trạng này có thể khiến bạn khó cười, nhíu mày và nhắm một bên mắt. Kết quả là bạn bị chảy nước mũi, thức ăn bị mắc kẹt ở nửa bên bị ảnh hưởng và khô mắt.

Ngoài ra, còn một số triệu chứng khác không được đề cập tại đây. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Bệnh zona thần kinh  – Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn thấy bản thân mình có những triệu chứng bệnh kể trên hoặc thấy bản thân xuất hiện các triệu chứng dưới đây. Hãy đi gặp bác sĩ sớm để được thăm khám và điều trị.

Bị phát ban bóng nước xung quanh tai;

Liệt một bên mặt;

Tính giác giảm

Vùng cơ mặt bị đau kèm nhức đầu;

Trên đây chỉ là một vài dấu hiệu điển hình, bởi cơ địa và tình trạng bệnh lý của mỗi người khác nhau. Nên nếu bạn nghi ngờ bản thân mắc bệnh, hãy đến gặp bác sĩ. Để được kiểm tra và điều trị bằng phương pháp phù hợp.

Nguyên nhân bị giời leo

Nguyên nhân gây bệnh giời leo là gì?

Bệnh giời leo  và bệnh thủy đậu gây ra bởi cùng một loại virus (varicella-zoster). Nếu bạn đã bị thủy đậu một lần trong đời, sau đó khỏi bệnh. Thì virus gây bệnh vẫn còn tổn tại trong dây thần kinh của bạn nhiều năm.

Virus này sẽ ẩn náu trong cơ thể, chờ hệ miễn dịch suy yếu đi và bùng phát trở lại thành bệnh zona thần kinh. Đặc trưng bởi phát ban bóng nước gây đau.

Nếu tình trạng nhiễm virus lan đến vùng quanh tai, nó có thể gây bệnh zona tai.

Nguy cơ mắc bệnh

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh giời leo?

Dưới đây là một số yếu tố làm tăng nguy cơ zona tai, bao gồm:

• Người cao tuổi, đặc biệt trên 60 tuổi;
• Người bị suy giảm miễn dịch;
• Người từng bị thủy đậu.

Các chuyên gia y tế cho biết, không có các yếu tố nguy cơ bệnh không có nghĩa là bạn không thể mắc bệnh. Những dấu hiệu trên chỉ mang tính tham khảo. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để biết thêm chi tiết.

Bệnh giời leo có lây không? Có phải những người bị từng bị thủy đậu rồi khi tiếp xúc với loại virus này sẽ bị zona?

Bệnh giời leo có lây không là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Trả lời cho câu hỏi này, các bác sĩ cho biết bệnh giời leo là một bệnh có thể lây.

Khi bệnh thủy đậu đã khỏi, virus này sống trong các dây thần kinh và bị hệ miễn dịch của cơ thể ức chế. Nhưng nếu hệ miễn dịch suy yếu, hoặc khi người bệnh bị stress, nhiễm trùng hay đã từng dùng thuốc ức chế miễn dịch thì bệnh zona dễ bùng phát.

Ai chưa bị thủy đậu, khi bị nhiễm virus này thì sẽ bị thủy đậu trước chứ không phải zona. Vì hai bệnh này đều do cùng một loại virus gây ra và thủy đậu là giai đoạn thứ nhất của zona.

Điều trị bệnh giời leo như thế nào?

Lưu ý trước khi đọc: Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những phương pháp chữa bệnh giời leo

Các bác sĩ cho biết, phương pháp chữa bệnh giời leo chủ yếu là sử dụng thuốc kháng virus. Một số loại thuốc như: acyclovir, famciclovir và valacyclovir.

Những thuốc trị giời leo này có thể giúp da lành nhanh hơn và giảm đau do zona. Ngoài ra, bác sĩ có thể sẽ kê thêm một vài loại thuốc giảm đau cho người bệnh. Khi tình trạng phát ban rộ lên cấp tính. Những trường hợp đau kéo dài sau khi đã hết phát ban, gọi là đau thần kinh hậu herpes.

Đau thần kinh hậu herpes là một biến chứng gây khó chịu gặp ở một số bệnh nhân bị zona và zona tai. Sau khi phát ban đã biến mất, cơn đau vẫn có thể kéo dài tới 6 tháng hoặc hơn.

Ở những trường hợp bị đau thần kinh hậu herpes, bác sĩ sẽ chỉ định cho bệnh nhân dùng thuốc gabapentin hoặc pregabalin. Ở một số ca, dùng prednisone ở giai đoạn sớm của zona có thể ngăn ngừa đau thần kinh hậu herpes.

Một số loại thuốc kháng viêm chẳng hạn như ibuprofen và naproxen cũng có thể giúp giảm đau. Thỉnh thoảng bác sĩ sẽ kê thuốc giảm đau gây nghiện ngắn ngày với những trường hợp đau nặng không đáp ứng với các loại thuốc khác.

Lưu ý: việc dùng thuốc phải do chỉ định của bác sĩ. Người bệnh tuyệt đối không được tự ý mua thuốc để điều trị tại nhà khi chưa đi khám. Nếu được bác sĩ kê đơn thuốc, cần tuân thủ tuyệt đối theo phác đồ mà bác sĩ đề ra.

Cách chẩn đoán bệnh giời leo

Bác sĩ có thể chẩn đoán zona tai dựa vào việc thăm khám lâm sàng, kết hợp khai thác tiểu sử bệnh.

Một số trường hợp, bác sĩ sẽ bóc lớp trên cùng của bóng nước ra và cạo lấy lớp đáy. Mảnh cạo này (gọi là phết Tzanck) sẽ được gửi đi xét nghiệm.

Hoặc thực hiện cấy virus là hình thức phân lập virus bằng cách nuôi nó trên một đĩa cấy đặc biệt.

Trường hợp hiếm, bác sĩ có thể phải cần đến chụp cộng hưởng từ (MRI) để loại trừ các bệnh lý khác.

Phong cách sống và thói quen sinh hoạt

Những thói quen sinh hoạt nào giúp hạn chế diễn tiến của bệnh giời leo?

Những bệnh nhân mắc giời leo có thể hạn chế biến chứng bằng cách thực hiện những thói quen sinh hoạt dưới đây:

Giữ sạch vùng da bị phát ban;

Để giảm đau, người bệnh có thể dùng băng ẩm, mát đè lên vùng phát ban;

Uống thuốc theo sự kê đơn của bác sĩ;

Dưỡng ẩm mắt bằng thuốc nhỏ mắt để tránh mắt bị khô;

Bôi thuốc mỡ vào mắt và dán mi mắt cho đóng lại vào buổi tối;

Tiêm phòng bệnh thủy đậu cho bé;

Các chuyên gia y tế cho biết, bệnh giời leo hay zona là một bệnh rất khó chịu. Có thể gây đau đớn kéo dài đến 6 tháng, ngay cả khi bệnh đã khỏi.

Tuy nhiên, điều may mắn là hiện nay, đã có văc-xin phòng bệnh. Vì vậy, các bậc cha mẹ nên nhớ lịch tiêm phòng cho trẻ. Nếu tiêm phòng  vắc xin varicella-zoster có thể phòng được hai bệnh là thủy đậu và giời leo.

Nếu chẳng may đã bị thủy đậu, bạn có thể phòng ngừa zona bằng cách giữ hệ miễn dịch luôn khỏe mạnh để chống lại sự bùng phát của virus. Nếu chẳng may bệnh xảy ra, bạn hãy cố gắng đến bác sĩ để được uống thuốc kháng virus sớm giúp hạn chế di chứng và tổn thương sau này.

Vừa rồi là những thông tin bệnh giời leo là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất. Hãy luôn cập nhật và theo dõi 2bacsi để có được nhiều  thông tin bổ ích cho sức khỏe.

Ngày đăng: 03:59 29 Tháng Một, 2019 | Lần cập nhật cuối: 03:59 29 Tháng Một, 2019