Bệnh zona thần kinh là gì? 

Tác giả : Như Bích

Tham vấn y khoa : BS Hà Văn Hương

Zona là một bệnh do virrus gây nên. Các triệu chứng zona thần kinh chủ yếu xuất hiện trên da.  Vậy bệnh zona thần kinh là gì? Nguyên nhân và triệu chứng bệnh zona thần kinh ra sao? Cách điều trị zona thần kinh như thế nào? Hãy cùng 2bacsi tìm hiểu qua bài viết dưới đấy nhé!

Tổng quan về bệnh zona thần kinh

Bệnh zona thần kinh là gì?

Zona thần kinh là bệnh nhiễm trùng do virus varicella-zoster gây nên. Bệnh zona cũng có thể được gọi là herpes zoster. Đây là bệnh nhiễm trùng do virus được đặc trưng bởi dấu hiệu phát ban da màu đỏ gây đau và rát.

Virus gây bệnh zona thần kinh, cũng là virus gây bệnh thủy đậu. Nếu bạn đã từng mắc bệnh thủy đậu mấy năm trước. Mặc dù bệnh đã khỏi, nhưng virus vấn có thể sống trong hệ thần kinh. Sau đó, nhiều năm sau, chúng tái tạo lại và gây ra bệnh zona thần kinh.

Biểu hiện của bệnh zona thần kinh thường thấy đó là, xuất hiện dải mụn nước ở một bên của cơ thể. Triệu chứng bệnh thường tập trung ở trên thân, cổ hoặc khuôn mặt.

Zona thần kinh không đe dọa đến tính mạng, nhưng có thể gây đau đớn cho người bệnh.

Triệu chứng bệnh zona thần kinh

Biểu hiện và triệu chứng zona thần kinh

Tùy thuộc vào dây thần kinh nào bị ảnh hưởng. Bệnh Zona có thể xuất hiện ở nhiều khu vực khác nhau trong cơ thể như trên mặt, cổ, thân,… Với các dấu hiệu bệnh zona thần kinh như:

• Xuất hiện các mảng đỏ
• Sau đó, là triệu chứng đau, nóng rát
• Cơn đau thường điển hình ở một bên cơ thể và xuất hiện từng mảng nhỏ, theo sau là phát ban đỏ.
• Tiếp theo đó, mụn nước chứa đầy dịch xuất hiện và rất dễ vỡ;
• Ngứa

Một số người khác lại có dấu hiệu và triệu chứng ngoài đau và phát ban. Những triệu chứng này có thể bao gồm:

• Sốt;
• Ớn lạnh;
• Nhức đầu;
• Mệt mỏi;
• Yếu cơ.

Một số biểu hiện bệnh zona thần kinh hiếm và nghiêm trọng khác bao gồm:

• Đau hoặc phát ban có liên quan đến mắt. Cần được điều trị để tránh tổn thương mắt vĩnh viễn;
• Mất thính lực hoặc đau ở một tai dữ dội, chóng mặt hoặc mất vị giác.
• Nhiễm trùng vi khuẩn, bạn có thể gặp phải nếu làn da trở nên đỏ, sưng và ấm khi chạm vào.

Nguyên nhân gây zona thần kinh là gì?

Các chuyên gia y tế cho biết, zona thần kinh là một bệnh do virus varicella-zoster gây ra. Đây cũng là loại virus gây bệnh thủy đậu.

Bất kỳ ai cũng có thể mắc phải căn bệnh này. Nếu vài năm trước, bạn chẳng may mắc bệnh thủy đậu. Virus này vẫn có thể lưu lại trong cơ thể bạn. Sau đó nhiều năm thì bùng phát lại. Và gây ra bệnh zona thần kinh trên da.

Cho đến nay, y học hiện đại vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân gây zona thần kinh. Chưa biết được vì sao thủy đậu lại có thể tái hoạt động và gây ra bệnh Zona. Các chuyên gia y tế mới chỉ đưa ra một số yếu tố tác động dẫn đến căn bệnh này. Cụ thể như:

– Stress

– Mệt mỏi

– Ung thư. Hoặc bệnh nhân đang điều trị ung thư bằng tia xạ

– Hệ miễn dịch suy yếu (có thể do tuổi tác, bệnh tật, thuốc men làm giảm khả năng đề kháng của cơ thể để có thể giữ được virus thủy đậu trong trạng thái bất hoạt).

Khi nào cần đi gặp bác sĩ

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng zona thần kinh nêu trên. Bạn hãy đi khám ngay khi bạn cảm thấy đau hoặc phát hiện cơ thể nổi một dài mụn nước.

Vì những thuốc kháng virus chỉ hiệu quả khi được sử dụng sớm.

+ Trường hợp vết ban và vết phồng nổi lên ở mũi hoặc gần mắt. Bạn cần phải đi khám ngay lập tức vì virus có thể lan đến mắt làm tổn thương mắt và mù.

+ Việc thăm khám sớm sẽ giúp bạn phòng tránh được những biến chứng.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc zona thần kinh? – Đối tượng dễ mắc bệnh zona thần kinh

Tác nhân gây bệnh zona do cùng một loại vi rút gây bệnh thủy đậu là vacirella zoster vi rút gây nên.  Người khỏe mạnh cũng bị zona tấn công nhưng thường gặp hơn ở người cao tuổi. Càng nhiều tuổi thì nguy cơ mắc bệnh càng cao.

Bên cạnh đó, nếu bạn đang mắc một số như: bệnh về máu (lympho mạn, hodgkin…), tiểu đường, ung thư, viêm não – màng não, suy giảm miễn dịch, các sang chấn tinh thần, suy nhược cơ thể, xạ trị, thủy đậu…Đây cũng là yếu tố thuận lợi khiến cho bệnh zona có cơ hội phát triển.

Điều trị zona thần kinh hiệu quả

Lưu ý: Thông tin về điều trị zona thần kinh chỉ mang tính chất tham khảo. Không thể thay thế cho lời khuyên bác sĩ.

Thuốc chữa zona thần kinh

Cho đến nay, vẫn chưa có thuốc chữa zona thần kinh. Nhưng nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng các thuốc kháng virus theo toa. Giúp tăng tốc độ lành bệnh và giảm nguy cơ biến chứng. Những thuốc này bao gồm:

• Acyclovir (Zovirax®);
• Valacyclovir (Valtrex®);
• Famciclovir (Famvir®).

Trong trường hợp bệnh zona có thể gây ra cơn đau nặng, do đó bác sĩ có thể kê đơn:

Kem capsaicin;

• Thuốc chống co giật, như gabapentin (Neurontin®);
• Thuốc chống trầm cảm ba vòng, chẳng hạn như amitriptyline;
• Thuốc tê như lidocain, dạng kem, gel, thuốc xịt hay miếng dán;
• Các chế phẩm có chứa chất ma tuý như codeine;
• Thuốc tiêm bao gồm corticosteroid và thuốc tê tại chỗ

Mẹo chữa bệnh zona thần kinh tại nhà

Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, nhiều người còn truyền tai nhau mẹo dân gian chữa bệnh này tại nhà.

Bạn sẽ vừa có thể xử trí luôn với bệnh lý khi vừa biểu hiện lại không phải đi ra ngoài. Dưới đây là một vài bài thuốc chữa zona tại nhà để chị em tham khảo.

Tinh dầu tràm trà

Với công dụng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn, tinh dầu tràm trà cũng là một phương pháp chữa zona hiệu quả.

Bạn có thể thoa tinh dầu pha loãng lên vùng da bị tổn thương 3 lần mỗi ngày.

Nha đam

Nha đam làm giảm cảm giác ngứa ran khó chịu gây ra bởi những vết sưng phồng. Bạn có thể pha chế thành nước để uống hoặc đắp trực tiếp ngoài da.

Mật ong

Mật ong có tác dụng diệt vi khuẩn, kháng virus. Do đó, tác dụng tốt với bệnh zona. Bạn có thể bôi trực tiếp lên khu vực da bị nhiễm bệnh. Sau đó rửa sạch với nước. Lặp lại đều đặn hàng ngày, vùng da bị zona của bạn sẽ không còn cảm giác ngứa rát và sớm lành trở lại.

Đá

Mức nhiệt lạnh của đá sẽ có thể làm giảm đau và tình trạng sưng tấy mụn. Đồng thời ngăn ngừa quá trình lây lan. Phương pháp điều trị này được áp dụng khi có các khu vực da bị ảnh hưởng trước khi phát ban, tốt nhất là khi có cảm giác ngứa ran.

Bệnh zona thần kinh có nguy hiểm không?

Zona thần kinh là bệnh do virus gây nên và có diễn biến cấp tính. Biến chứng thường gặp nhất của bệnh này là đau dây thần kinh sau bệnh zona, nhất là ở người cao tuổi. Các cơn đau đôi khi kéo dài cả năm sau khi vết thương trên da đã lành.

Nhiều trường hợp bị biến chứng gây bội nhiễm da. Tạo thành mụn mủ loét sâu, sưng bóng lên và rất đau; viêm màng não, viêm tụy cắt ngang, xuất huyết giảm tiểu cầu… do điều trị sai bệnh zona thần kinh.

Nguy hiểm hơn khi zona tấn công dây thần kinh tam thoa ở mặt, mụn nước sẽ mọc trên mặt, trong miệng và mắt. Gây mất thẩm mỹ cho người bệnh.

Nếu mụn mọc gần mắt, cần đi bác sĩ nhãn khoa ngay vì zona có thể làm giảm thị lực. Nếu tổn thương vào dây thần kinh thị giác sẽ gây mù mắt. Zona tấn công vào tai, có thể giảm thính lực.

Phụ nữ mang thai mắc bệnh zona có thể gây hại cho thai nhi.

Chế độ sinh hoạt phù hợp cho bệnh nhân mắc bệnh zona thần kinh

Những chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt bệnh nhân mắc zona thần kinh cần lưu ý

Bệnh zona thần kinh có lây không?

Bệnh zona thần kinh có lây không là một trong những câu hỏi băn khoăn của không ít những bệnh nhân zona thần kinh. Câu trả lời là có. Bệnh zona có thể lây truyền từ người sang người khi tiếp xúc trực tiếp như: dùng chung khăn mặt, khăn tắm… với người bệnh.

Bệnh thường phát triển thành dịch vào các mùa hè, mùa mưa do tiếp xúc hoặc sinh hoạt chung với những người mắc bệnh.

Ngoài ra, bệnh zona có thể lây truyền từ người bị nhiễm sang trẻ em hay người lớn. Trong khi những người này trước đây không mắc bệnh thuỷ đậu. Thay vì bị zona, nhưng những người này lại mắc bệnh thuỷ đậu.

Một khi những người này đã mắc bệnh thuỷ đậu thì họ sẽ không bị nhiễm zona từ người khác. Tuy nhiên, một khi đã bị nhiễm zona, thì họ lại có khả năng bị zona sau này trong cuộc đời. Khi tất cả những mụn nước đã khô, thì không còn khả năng lây nhiễm được nữa.

Zona thần kinh kiêng gì?

Ngoài việc điều tri theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh mắc zona thần kinh cần kiêng một số thực phẩm sau:

• Chất béo: những thực phẩm giàu chất béo chỉ làm cho tình trạng viêm nghiêm trọng hơn và thời gian lành bệnh lâu hơn.
• Đồ uống có cồn như rượu, bia: đồ uống có cồn sẽ ngăn cản hệ thống miễn dịch, làm cho virus gây bệnh lây lan nhanh hơn.
• Các loại hạt cây, các sản phẩm được chế biến từ đậu nành, sô cô la, yến mạch, mầm lúa mì, dừa, bột mì trắng và gelatin.
• Ngũ cốc tinh chế: những loại thực phẩm này sẽ làm tăng lượng đường trong máu, tăng nguy cơ bị nhiễm trùng và làm vết thương lâu lành hơn.

Những thực phẩm tốt cho người bệnh zona thần kinh bạn nên bổ sung mỗi ngày như:

• Thực phẩm giàu lysine: có nhiều trong sữa, các sản phẩm từ sữa, cá, các loại đậu, pho mát, thịt gà,…
• Thực phẩm giàu kẽm và vitamin C
• Cam thảo
• Vitamin B6, B12

Mắc zona thần kinh có phải kiêng tắm không?

Trong khi đang bị bệnh, bệnh nhân vẫn tắm rửa bình thường. Luôn giữ vùng da bị tổn thương sạch sẽ khô ráo. Mặc quần áo rộng để tránh cọ phải vết thương khiến vết thương bị vỡ và lây lan.

Tránh tiếp xúc da – da với những người chưa từng bị thủy đậu, đang bệnh hoặc những người bị suy giảm miễn dịch. Không được gãi vì có thể làm gia tăng nguy cơ bị nhiễm khuẩn thứ phát và có thể để lại sẹo.

Dùng băng ép ngâm nước lạnh băng vào vùng da tổn thương rỉ mủ khoảng 7, 8 lần/ngày. Mỗi lần trong khoảng 20 phút để làm dịu bớt cơn đau và làm khô vết thương.

Điều này còn giúp lấy bớt vảy ra ngoài và giảm khả năng bội nhiễm. Ngưng sử dụng băng ép khi tổn thương da đã khô. Giúp cho những vùng da xung quanh không trở nên khô và ngứa.

Vừa rồi là những thông tin liên quan đến bệnh zona thần kinh là gì? Nguyên nhân, triệu chứng bệnh zona. Cũng như phương pháp điều trị zona thần kinh hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.

Ngày đăng: 08:45 14 Tháng Một, 2019 | Lần cập nhật cuối: 08:04 18 Tháng Một, 2019