Vô sinh thứ phát: Nguyên nhân và cách điều trị ở nam và nữ giới

Tác giả : Thú y

Tham vấn y khoa : Bác sĩ Nguyễn Thị Huỳnh Mai

Trường hợp cặp vợ chồng đã ít nhất một lần mang thai nhưng không thể tiếp tục thụ thai được nữa gọi là vô sinh thứ phát. Vậy vô sinh thứ phát là gì? Nguyên nhân và cách khắc phục ra sao? Cùng 2bacsi tìm hiểu trong bài viết sau.

Vô sinh thứ phát là gì?

Có 2 dạng vô sinh cơ bản là vô sinh nguyên phát và vô sinh thứ phát. Trong đó, vô sinh nguyên phát là trường hợp cặp vợ chồng chưa có thai lần nào. Còn vô sinh thứ phát được hiểu là cặp vợ chồng đã ít nhất một lần mang thai, sinh con, sẩy thai, nạo phá thai… Nhưng không thể tiếp tục có thai ở lần tiếp theo.

Nguyên nhân gây vô sinh thứ phát

Nguyên nhân vô sinh thứ phát ở nữ giới

Hiện nay, tình trạng vô sinh thứ phát ở nước ta ngày càng gia tăng. Theo thống kê của bệnh viện Phụ sản Trung ương Hà Nội, tỉ lệ vô sinh thứ phát ở nữ giới tăng từ 15 – 20%.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới vô sinh thứ phát ở nữ giới, trong đó phải kể đến những nguyên nhân sau:

• Nữ giới nạo phá thai nhiều lần.
• Quan hệ tình dục sớm, quan hệ với nhiều bạn tình, quan hệ không đúng cách. Hoặc lạm dụng các chất kích thích, nghiện máy tính, điện thoại đều có thể dẫn đến viêm tắc vòi trứng gây vô sinh thứ phát.
• Viêm nhiễm đường sinh dục dẫn đến tắc ống dẫn trứng.
• Nữ giới có các dị dạng ở tử cung, u xơ tử cung, viêm vùng chậu, tiểu căn phẫu thuật vùng chậu.
• Bị u nang buồng trứng.
• Nữ giới đã từng tiến hành đốt lạnh hoặc đốt điện cổ tử cung, Điều này sẽ làm phá hủy các tế bào chất nhầy, tiền căn nạo thai…

Lý do gây vô sinh thứ phát ở nam giới

Thông thường, vô sinh thứ phát ở nam giới là do rối loạn trong quá trình sinh tinh trùng, suy giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, nhiễm trùng đường dẫn tinh trùng.

Trong đó, sự bất thường ở tinh trùng do những nguyên nhân sau:

• Nguyên nhân tại tinh hoàn

– Giãn tĩnh mạch tinh

– Tăng nhiệt độ tinh hoàn (thường liên quan đến giãn tĩnh mạch tinh)

– Teo tinh hoàn do quai bị

– Tắc ống dẫn tinh, mào tinh do viêm, do bệnh lao mào tinh

• Nguyên nhân do lối sống

– Yếu tố ngoại sinh (thuốc, chất độc, chiếu xạ)

– Béo phì, hút thuốc lá, thuốc, steroid đồng hóa

– Thoát vị bẹn, tràn dịch tinh mạc

• Nguyên nhân do bệnh

– Bệnh hệ thống (đái tháo đường, suy gan, thận, ung thư…)

– Yếu tố miễn dịch (bệnh tự miễn)

– Nhiễm trùng đường tiết niệu sinh dục

• Nguyên nhân do nội tiết

– Rối loạn nội tiết tố (suy hạ đồi – tuyến yên)

– Tiết niệu mắc bế tắc, xoắn tinh hoàn, khối u tinh hoàn, viêm tinh hoàn

• Nguyên nhân do tình dục

– Nam giới quan hệ tình dục sớm, quan hệ với nhiều người. Không vệ sinh dương vật sạch sẽ dẫn tới nhiễm khuẩn trong thời gian dài.

– Nam giới bị bất lực trong chuyện yêu, không thể xuất tinh, khó cương cứng đều ảnh hưởng tới khả năng sinh sản.

Những yếu tố khác gây vô sinh thứ phát

Ngoài ra, các cặp vợ chồng cần thận trọng với những yếu tố sau. Bởi đây có thể là nguyên nhân gây vô sinh thứ phát.

• Tuổi tác: Yếu tố tuổi tác đều ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nam và nữ giới. Theo đó, nam và nữ lớn tuổi khiến chất lượng và số lượng trứng suy giảm. Điều này khiến khả năng thụ thai giảm, trong khi đó nguy cơ sảy thai tăng thêm.
• Cân nặng: Nữ giới tăng cân quá mức có thể gây rối loạn chức năng rụng trứng. Còn ở nam giới, thừa cân sẽ ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng.
• Thói quen hút thuốc: Dù nam hay nữ, thói quen hút thuốc cũng có thể ảnh hưởng lớn đến khả năng thụ thai.

Điều trị vô sinh thứ phát

Đối với nữ giới

Tùy vào nguyên nhân, tình trạng vô sinh thứ phát của từng người mà bác sỹ sẽ có những can thiệp hợp lý để điều trị.

Nếu nữ giới bị viêm nhiễm mãn tính gây dính buồng tử cung, sẽ được chỉ định điều trị bằng phẫu thuật nội soi. Còn trường hợp nữ giới bị tắc nghẽn vòi trứng sẽ được tiến hành thông vòi trứng.

Nếu những can thiệp này không hiệu quả, nữ giới sẽ được tư vấn phương pháp thụ tinh nhân tạo.

Điều trị vô sinh thứ phát ở nam giới

Vô sinh ở nam giới có thể được chỉ định một số phương pháp sau:

• Điều trị nội khoa:

Thuốc được sử dụng trong trường hợp này sẽ có tác dụng tăng chất lượng tinh trùng, tăng khả năng cương dương. Nếu nam giới mắc các bệnh mãn tính sẽ được sử dụng thuốc để điều trị bệnh trước khi có ý định mang thai.

• Phẫu thuật:

Các trường hợp được chỉ định phẫu thuật gồm: Hẹp bao quy đầu, lỗ niệu đạo lạc chỗ, giãn tĩnh mạch thừng tinh. Bất lực do tổn thương thực thể: ống hút chân không, dây cột gốc dương vật.

• Các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản:

Nếu chất lượng và số lượng tinh trùng suy giảm, nam giới sẽ được tư vấn áp dụng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Bao gồm 3 kỹ thuật chính: bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) và tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI).

Phòng tránh nguy cơ vô sinh thứ phát

Để phòng tránh nguy cơ vô sinh thứ phát các cặp vợ chồng cần lưu ý những vấn đề sau:

• Nếu đã sinh con lần đầu tiên cần xác định thời điểm lần mang thai kế tiếp. Theo đó, khoảng cách giữa các lần sinh không quá liền kề nhưng cũng không nên kéo dài. Khoảng cách hợp lý giữa những lần sinh là từ 3 – 4 năm và trước khi cha mẹ ngoài 35 tuổi.
• Các cặp vợ chồng cần lưu ý vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đặc biệt là nữ giới trong chu kỳ kinh. Khám sức khỏe định kỳ ít nhất 6 tháng/lần.
• Nếu thực hiện các biện pháp tránh thai như đặt vòng, tiêm thuốc tránh thai, uống thuốc tránh thai hàng ngày. Cần thực hiện tại các cơ sở y tế chuyên khoa có uy tín.

Trên đây là những thông tin hữu ích xung quanh vấn đề vô sinh thứ phát mà 2bacsi đã cung cấp. Điều trị vô sinh thứ phát không quá khó, quan trọng là các cặp vợ chồng cần nhận biết và đi khám sớm. Tùy vào tình trạng sức khỏe, tuổi tác của mỗi cặp vợ chồng, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp để có cơ hội sinh thêm con.

Ngày đăng: 03:48 18 Tháng Hai, 2019 | Lần cập nhật cuối: 03:48 18 Tháng Hai, 2019